Dyrektywa w sprawie należytej staranności to istotna inicjatywa legislacyjna Unii Europejskiej. Jej celem jest wprowadzenie obowiązku należytej staranności w zakresie praw człowieka, ochrony środowiska oraz dobrego zarządzania w łańcuchach dostaw przedsiębiorstw. Poniżej przedstawiamy kluczowe informacje na temat dyrektywy, które pomogą zrozumieć jej znaczenie i konsekwencje.
Cele Dyrektywy
Dyrektywa ma na celu:
- Zapewnienie zgodności przedsiębiorstw z międzynarodowymi standardami praw człowieka i ochrony środowiska: Dyrektywa wymaga, aby firmy identyfikowały, zapobiegały, łagodziły i ponosiły odpowiedzialność za skutki swoich działań na całym świecie.
- Poprawa transparentności i odpowiedzialności: Dyrektywa nakłada na firmy obowiązek raportowania o działaniach związanych z należytą starannością i podejmowanych środkach zaradczych.
- Wzmocnienie pozycji konsumentów i inwestorów: Umożliwienie konsumentom
i inwestorom podejmowania świadomych decyzji na podstawie informacji
o odpowiedzialności społecznej i środowiskowej firm.
Zakres zastosowania
Dyrektywa dotyczy dużych przedsiębiorstw i niektórych małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) działających na rynku wewnętrznym UE, które spełniają określone kryteria wielkości i obrotów.
W szczególności obejmuje:
- Duże przedsiębiorstwa: Firmy zatrudniające co najmniej 500 pracowników i osiągające roczne przychody powyżej 150 milionów euro.
- MŚP z wysokim ryzykiem: Firmy zatrudniające co najmniej 250 pracowników i osiągające roczne przychody powyżej 40 milionów euro, działające w sektorach o wysokim ryzyku, takich jak tekstylia, rolnictwo i wydobycie surowców.
Obowiązki przedsiębiorstw
Przedsiębiorstwa objęte dyrektywą są zobowiązane:
- Identyfikować ryzyka: Przeprowadzać regularne oceny ryzyka związanego z prawami człowieka i ochroną środowiska w swoich operacjach oraz w łańcuchu dostaw.
- Przeciwdziałać i łagodzić negatywne skutki: Podejmować odpowiednie środki w celu zapobiegania, minimalizowania lub eliminowania negatywnych skutków.
- Monitorować skuteczność działań: Regularnie monitorować i oceniać skuteczność podejmowanych działań.
- Raportować publicznie: Składać publiczne raporty na temat swoich działań w zakresie należytej staranności, w tym na temat identyfikowanych ryzyk i podejmowanych środków zaradczych.
Sankcje za nieprzestrzeganie dyrektywy
Nieprzestrzeganie wymogów dyrektywy może skutkować nałożeniem sankcji przez państwa członkowskie UE. Sankcje mogą obejmować:
- Kary finansowe: Nałożenie administracyjnych kar pieniężnych proporcjonalnych do wielkości przedsiębiorstwa i wagi naruszenia.
- Środki naprawcze: Zobowiązanie przedsiębiorstwa do podjęcia określonych działań naprawczych.
- Odpowiedzialność cywilna: Możliwość pociągnięcia przedsiębiorstwa do odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone na skutek nieprzestrzegania wymogów dyrektywy.
Wpływ na przedsiębiorstwa
Wprowadzenie dyrektywy wymaga od przedsiębiorstw wzmocnienia mechanizmów zarządzania ryzykiem oraz transparentności działań. Firmy będą musiały inwestować w:
- Systemy zarządzania i monitorowania: Rozwój i wdrażanie systemów do identyfikacji, oceny i monitorowania ryzyk.
- Szkolenia i świadomość pracowników: Podnoszenie świadomości i kompetencji pracowników w zakresie należytej staranności.
- Współpracę z partnerami w łańcuchu dostaw: Budowanie partnerskich relacji z dostawcami i podwykonawcami w celu zapewnienia zgodności z wymogami dyrektywy.
Podsumowanie
Dyrektywa w sprawie należytej staranności stanowi istotny krok w kierunku zwiększenia odpowiedzialności przedsiębiorstw za ich wpływ na prawa człowieka i środowisko. Przedsiębiorstwa będą musiały dostosować swoje praktyki i procedury, aby sprostać nowym wymaganiom, co przyczyni się do większej transparentności i odpowiedzialności w działalności biznesowej.